Meke Krater Gölü

Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya'nın Karapınar ilçesi, 16000 hektara uzanan ve 30 yıllık mücadele sonucunda büyük bölümü ormana çevrilen Türkiye'nin tek çölü olarak çok ilginç jeolojik oluşumlar barındırmaktadır. Volkanik patlamaların yarattığı garip tepeler, göller ve çukurlarla kaplı olan bir yeryüzü parçasıdır. Bunların en önemlisi, dünyada bir benzeri bulunmayan Meke krater gölüdür. Göl ve birincil krater çukurunun uzunluğu 800 m, genişliği 500 m dir. Konya'ya 101, Karapınar ilçe merkezine 8 km uzaklıkta güneydoğuda bulunan Meke gölü ve çevresi, "Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu" nun 6 Ekim 1989 tarih ve 565 sayılı kararıyla 1'inci derecede doğal "sit" alanı ilan edilmiştir. Göl, iç içe iki krater gölünü barındırmaktadır. Sakarmeke, Çamurçun, Yeşilbaş, Angıt, Kızılbacak, Uzunbacak, Kızkuşu, Kuyruksallayan, Kuyrukkakan ve Delice Doğan gibi kuş türlerine ev sahipliği de yapan gölün oluşumu şöyledir : Binlerce yıl önce (Pleistosen) volkanik patlama sonucu oluşan krater (piroklastik koni), zamanla suyla dolarak göle dönüşmüş. Daha sonra ikinci bir volkanik patlama meydana gelmiş ve gölün ortasındaki ikinci volkan konisi oluşmuş. Zamanla o da suyla dolarak ikinci bir göle dönüşmüş. Bir ada olarak ana mekenin ortaya çıkmasını izleyen dönemlerde çeşitli patlamalarla bir bölümü ana koniye bitişik, bir bölümü de ada halinde olmak üzere yedi adet küçük meke daha ortaya çıkmıştır.
Deniz seviyesinden 981 m yükseklikteki Meke gölünün (ana mekenin) ortasında bulunan ve su seviyesinden 50 m yükseklikte olan volkan konisindeki göl 25 m derinliktedir ve suyu tuzludur. Bir ara bu sudan tuz üretiminde yararlanılmıştır. Adayı oluşturan volkanik kütlenin yapısı, en şiddetli yağmurları bile hemen emecek yeteneğe sahiptir. Meke'nin biçiminin binyıllardır bozulmamasının nedeni budur. Meke gölünden (Meke tuzlası) 2 km daha güneydoğuda bulunan Meke obruğunun kenarı yırtılmış gibi keskindir ve özellikle obsidyen parçalarından meydana gelen bir halka ile çevrilidir. Volkanik patlamaların yarattığı garip tepeler, göller ve çukurlarla kaplı bir yeryüzü parçası olan Karapınar'daki Meke gölünde gün batımı, izleyenlere eşsiz ve unutulmaz seyir mutluluğu vermektedir.
Meke Gölü'nün 2 km kadar kuzeydoğusunda yer alan Acıgöl, 35 m derinlikte, en geniş yeri 1.5 km olan daireye benzer bir yapıdaki patlama kraterinin içine yerleşmiştir. Yamaçlarında erozyona uğramış ilginç şekillerde volkanik kayalıklar da yer alan göl Karacadağ'ın eteklerine yerleşmiştir.Meke Gölü'nde olduğu gibi taban sularıyla beslenen bu krater gölünün suları da tuzludur. Acıgöl'ün kıyı kesimlerinde yer yer travertenler de gözlenir.

Karapınar'ın hemen dışındaki Kumsivri Tepesi, kumulların istila ettiği volkanik kökenli kayalık tepelerin bir örneğidir. Bu tip tepelere bölgede "ketir", "ketirlik" ya da "ketir tepesi" deniyor. Bu bölge ("ketirler bölgesi"), ilçenin güneyinde başlayıp 7 km kadar gerideki kumul bölgesine dek uzanır. Bir plato görünümünde olan bu volkanik bölge, çevresindeki düz araziye oranla 80~100 m yükseklikte ve 500 ha'lık bir alanı kaplamaktadır. Plato, lavların donup parçalanmaları sonucunda oluşmuş siyah bazalt kayalarıyla kaplıdır.